Psikoterapi Psikolojik Danışmanlık Online Terapi Klinik Psikoloji Merkezi Doktor Uzman Klinik Psikolog Şema Terapi Terapist İstanbul Kadıköy Bağdat Caddesi Caddebostan Suadiye Göztepe Acıbadem Anadolu Yakası

Nöropsikoloji nedir?

 

İnsan hem kendi iç dünyasında hem de çevresinde olup bitenleri duyumsar, algılar, çevresindeki nesnelere ve olaylara dikkatini odaklar, ilgilenmediği şeylerden dikkatini çeker, basit bir görevi yaparken bile dikkatini sürdürür, yaşadığı olayları ve gelecekte yapmayı istediği şeyleri hafızasına kaydeder ve hatırlamak istediğinde onları hafızasından geri getirir, karşılaştığı problemleri çözer, zihinsel açıdan esnek davranır ve bulunduğu ortama göre hareketlerini düzenler. Algı, dikkat, hafıza, problem çözme, karar verme, muhakemede bulunma, bağlama uygun davranışlar sergileme, ilgilenmediği şeylere dikkat etmeme, zihinsel esneklik gibi faaliyetlerin hepsine biliş adı verilir. Bilişsel süreçler beynimiz aracılığıyla gerçekleşir. Nöropsikoloji, beyin ve zihinsel süreçler arasındaki ilişkiyi inceleyen disiplinler arası bir bilim dalıdır.

​

Nöropsikolojik değerlendirmeye ne zaman ihtiyaç duyulur?

​

Beyin koşullarımızı etkileyen nörolojik bir hastalık olduğunda (inme, epilepsi, demans, hafif bilişsel bozukluk, Parkinson, kafa travması, beyin tümörü gibi), gündelik hayatımızda çoğu zaman fark etmediğimiz zihinsel süreçlerimiz olumsuz yönde etkilenir. Bu tip durumlarda hastalığın veya yetersizliğin doğasına bağlı olarak; dikkati odaklama ve bölmede yetersizlikler, bilgiyi işleme hızında yavaşlama, algısal problemler, yeni anılar oluşturma ve/veya eski anıları hatırlamada sorunlar, dil becerilerinde yetersizlikler, karar vermede güçlükler gibi bazı bilişsel faaliyetlerde sorunlar yaşanabilir. Bilişsel yetersizlikler kişilerarası ilişkileri, gündelik işleri, sosyal ve mesleki işlevleri olumsuz yönde etkileyebilir.

 

Nöropsikolojik değerlendirme talebini veya yönlendirmesini kim yapar?

​

Nöroloğunuz bir nörolojik rahatsızlığın bilişsel süreçleri ne kadar etkilediğini belirlemek amacıyla ayrıntılı bir nöropsikolojik değerlendirme isteyebilir. Bu durumda sizi deneyimli bir nöropsikoloğa yönlendirebilir.

 

Bazı durumlarda ise bir psikiyatrist psikopatolojinin bilişsel süreçleri ne kadar etkilediğini belirlemek için danışanı bir nöropsikoloğa yönlendirebilir.

​

Nöropsikolojik değerlendirme uygulaması

​

Nöropsikolojik değerlendirme, ülkemiz için standardize edilmiş ve norm değerleri bulunan beyin işlevlerine duyarlı nöropsikolojik testlerin ve görevlerin uygulanmasını içeren kapsamlı bir değerlendirme sürecidir. Nöropsikolojik değerlendirme süresi, klinik görüşme ve nöropsikolojik testlerin/görevlerin uygulanması dahil olağan koşullarda ortalama 3-4 saat; puanlama, yorumlama ve rapor yazımı ortalama 1-2 saat olmak üzere, toplamda 4 ve 6 saat arasında değişmektedir.

​

Nöropsikolojik Değerlendirme bir tanı koyma işlemi değildir

​

Nöropsikolojik değerlendirme ve testler, her hangi bir tanı koydurmazlar, tanıya yardımcı olan araç ve uygulamalardır. Dolayısıyla bilişsel işlevlerin durumuna ilişkin ayrıntılı bir değerlendirmenin yapıldığı nöropsikolojik değerlendirme bulguları, yönlendirmeyi yapan nörolog, beyin cerrahı, psikiyatrist veya diğer uzmanlar tarafından diğer laboratuvar ve radyolojik bulgularla birlikte bütüncül olarak değerlendirilmektedir. Eğer bir tıp doktoru tarafından nöropsikolojik değerlendirme için yönlendirildiyseniz bulgularınızı tıp doktorunun değerlendirmesi gerekmektedir.

​

Bir hastanın tanı aldığı ve bilişsel yetersizliklerinin kapsamının belirlendiği durumlarda, ihtiyaç duyulması halinde zayıflamış bilişsel yetersizliklerin tekrar kazandırılması veya kayıpların telafi edilmesi için bilişsel (nöropsikolojik) rehabilitasyon uygulanabilir. Bilişsel rehabilitasyondan ne kadar kazanç sağlandığını tespit etmek amacıyla da belirli psikometrik ilkeler göz önünde bulundurulmak suretiyle nöropsikolojik testler, izlem amacıyla uygulanır.

​

Zihinsel check-up amacıyla nöropsikolojik değerlendirme

​

Herhangi bir fiziksel rahatsızlık olmadan da bilişsel (zihinsel) faaliyetlerinizin norm değerlerine göre hangi düzeyde olup olmadığını tespit ettirmek için de nöropsikolojik değerlendirmeye bizzat bireyin kendisi başvurabilir. Eğer unutkanlık ve dikkati odaklayamama gibi yakınmalarınız varsa bu tip durumlarda da nöropsikolojik değerlendirmeye başvurabilirsiniz. Nöropsikolojik değerlendirme sonucunda eğer bilişsel işlevlerinizde hafif düzeyde de olsa yetersizlik tespit edilirse, bilgilendirilmiş onam formunu onaylayarak bir nöroloğa ya da ilgili uzman hekime yönlendirilirsiniz.

​

Hangi konular için Nöropsikolojik Değerlendirme yapılmakta?

​

• Dikkat dağınıklığı ve yetersizliği

• Bellek (hafıza) yakınmaları

• Öğrenme performansında düşüş olduğunda

• Muhakeme, karar verme ve zihinsel esneklik güçlükleri yaşandığında

• Hafif bilişsel bozukluk

• Epilepsi cerrahisine yönelik nöropsikolojik değerlendirme

• Demans, Alzheimer, inme, kafa travması, multipl skleroz vb hastalıklarda zayıf ve korunan bilişsel işlevlerin tespit edilmesi amacıyla

• Dikkat ve bellek rehabilitasyonu

​

Başvuru ve Değerlendirme süreci nasıl oluyor?

​

1. Tıp doktoru tarafından yönlendirme

2. Randevu

3. Değerlendirme öncesi

   1. Gözlük ve işitme cihazı kullanıyorsanız mutlaka yanınızda getiriniz.

   2. Uykunuzu almış ve dinlemiş halde geliniz.

   3. Tok geliniz.

   4. Eğer rutin kullandığınız ilaçlarınız varsa değerlendirme esnasında kullanacaksanız ilaçlarınızı getirebilirsiniz.

4. Değerlendirme esnasında

   1. Ön görüşme (ihtiyaç halinde danışan yakını da görüşmeye alınabilir)

   2. Nöropsikolojik testlerin/görevlerin uygulanması (bu testler kağıt kalem testleri ve ihtiyaç duyulması halinde bilgisayarda yaptırılan görevleri/testleri içerir)

   3. Testlerin birçoğu nöropsikolog tarafından uygulanır. Bazı testleri ise danışan kendi başına yapar.

   4. Nöropsikolojik testler dikkat, algılama, adlandırma, lisan, bellek, yönetici işlevler gibi zihinsel süreçleri ölçer. Bu testlerin uygulanması esnasında herhangi bir ilaç vs verilmemektedir.

   5. Test uygulamaları esnasında ihtiyaç duyuldukça molalar verilmektedir.

5. Değerlendirme sonrası

   1. Testler nöropsikolog tarafından puanlanır.

   2. Norm temelli karşılaştırmalar yapılır.

   3. Test puanları yorumlanarak zayıf ve korunmuş bilişsel işlevler genel örüntü ortaya konulacak şekilde raporlaştırılır.

   4. Nöropsikolojik değerlendirme raporu hastaya mail aracılığıyla gönderilir.

   5. Raporun bir kopyası yönlendirmeyi yapan hekime gönderilir.

   6. Nöropsikolojik değerlendirme raporunun gizliliği ve korunmasına ilişkin ilkeler ve esaslar https://www.pinnapsikoloji.com/gizlilik-politikamiz web sayfasına belirtilmiştir.

 

Not: Danışanın bizzat kendisinin (herhangi bir tıp doktoru tarafından yönlendirme olmaksızın) zihinsel check up amacıyla başvurduğu durumlarda yukarıdaki işlem basamakları uygulanır. Ancak danışan değerlendirme öncesinde, nöropsikolojik değerlendirme sonucunda eğer bilişsel işlevlerde hafif düzeyde de olsa bir yetersizliğin tespit edilmesi halinde, danışanın bir uzman tıp doktoruna başvuracağını kabul ettiğine ilişkin bir onam formu imzalatılır.

​

​